BXĐT - Trước cách mạng tháng 8/1945 Nhân dân các dân tộc huyện Bát Xát bị thực dân, phong kiến kìm kẹp, bưng bít thông tin nên chưa biết về phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của Việt Minh và cao trào kháng Nhật cứu nước. 
    Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công đã xóa bỏ chế độ thuộc địa nửa phong kiến ở nước ta, mở ra kỷ nguyên mới của lịch sử dân tộc: Kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.  Sáng mùng 2/9/1945 Tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Chính quyền cách mạng vừa được thiết lập thì thù trong, giặc ngoài ra sức chống phá, cùng nhau mưu toan sâu xé, chia cắt đất nước ta. Giữa lúc đó được quân Anh giúp sức, quân đội viễn chinh Pháp đã nổ súng đánh chiếm Sài Gòn, mở rộng chiến tranh ra toàn Nam Bộ. Đầu tháng 9/1945, 20 vạn quân Tưởng vào miền Bắc với danh nghĩa quân đồng minh vào giải giáp vũ khí quân đội Nhật nhưng thực tế là thực hiện âm mưu của Mỹ là tiêu diệt Đảng ta, phá tan Việt Minh và lật đổ chính quyền Nhân dân, lập chính phủ bù nhìn làm tay sai cho chúng. 
    Tháng 8/1945 quân Tưởng kéo lên Lào Cai, bọn phản động Quốc dân Đảng cũng bám gót theo về. Một đơn vị vũ trang cách mạng của tỉnh Yên Bái lên Phố Lu tiếp quản Lào Cai. Một số thanh niên yêu nước ở huyện Bát Xát tìm xuống Phố Lu xin tham gia quân cách mạng. 
    Đầu tháng 9/1945 đơn vị vũ trang của ta ở Phố Lu và quân Tưởng xảy ra xung đột vũ trang, ta được lệnh rút để bảo toàn lực lượng, số thanh niên của Bát Xát lại trở về địa phương để xây dựng cơ sở cách mạng chiến đấu lâu dài. Bát Xát bị địch tạm chiếm, quân Tưởng đã đàn áp giết hại những người yêu nước và tống tiền cướp bóc vơ vét tài sản của Nhân dân. 
    Ngày 6-3-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Hiệp định sơ bộ với Chính phủ Pháp đồng ý để 15.000 quân Pháp vào thay quân Tưởng và quân Pháp phải rút khỏi Việt Nam sau 5 năm; mục đích để đẩy nhanh 20 vạn quân Tưởng về nước, ta có thêm thời gian để củng cố lực lượng, kháng chiến chống Pháp lâu dài.
 
    Tuy nhiên, quân Tưởng tìm mọi cách trì hoãn không rút lui. Tiểu đoàn 964 được lệnh tiến quân vào Bát Xát đánh đuổi quân Tưởng và Quốc dân Đảng; đồng bào các xã Quang Kim, Bản Qua, Bát Xát, Y Tý đã ủng hộ lương thực, thực phẩm, nhiều thanh niên làm liên lạc, dẫn đường, phối hợp cùng bộ đội ta chiến đấu đánh đuổi quân Tưởng. 
    Đến 30/12/1946 Quốc dân Đảng bị tiêu diệt và tan rã hoàn toàn. Chính quyền huyện và các xã Nhạc Sơn, Bát Xát, Mường Hum, Trịnh Tường được thành lập. Các tổ chức quần chúng, đặc biệt là lực lượng vũ trang, an ninh được xây dựng và hoạt động từ huyện đến cơ sở. Việc tuyên truyền vận động chống đói, chống dốt đi đôi với vận động tăng gia sản xuất được Nhân dân đồng tình và hăng hái tham gia.  
 
    Để tăng cường sự lãnh đạo thống nhất của Đảng và đẩy mạnh phong trào ở địa phương. Ngày 10/10/1949 Tỉnh ủy Lào Cai cử đội công tác vào hoạt động tại Bát Xát, chỉ định đồng chí Phạm Cao Sáng làm Trưởng ban cán sự Đảng, đồng chí Mạnh Hùng và đồng chí Hồ Vàng Páo làm ủy viên. Dưới đội có 2 tổ cán bộ hoạt động bí mật tại Tả Ngảo và Phìn Ngan. 
    Tại Bát Xát tổ công tác của Tỉnh ủy đã đã phát triển thêm lực lượng, chủ động xây dựng phong trào cách mạng, bồi dưỡng nhận thức, kết nạp thanh niên ưu tú vào Đảng như chức năng của một tổ chức Đảng. Căn cứ các tư liệu lịch sử Ngày 06/5/2003, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào Cai ban hành Quyết định số 340-QĐ/TU công nhận ngày 10/10/1949 là Ngày thành lập Đảng bộ huyện Bát Xát.
    Ban Cán sự Đảng huyện Bát Xát  được thành lập là sự kiện chính trị quan trọng,  bước ngoặt đánh dấu sự trưởng thành về nhận thức chính trị của lớp cán bộ đầu tiên kể từ khi phong trào cách mạng ở Bát Xát được dẫn dắt bởi đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Tỉnh uỷ Lào Cai; đánh dấu sự chuyển biến quan trọng của phong trào yêu nước trong các tầng lớp Nhân dân Bát Xát. Từ đây, phong trào cách mạng của Nhân dân các dân tộc trong huyện Bát Xát đặt dưới sự lãnh đạo của Ban Cán sự Đảng trực tiếp phát động, hướng dẫn và tổ chức thực hiện; tiến tới giải phóng hoàn toàn Bát Xát khỏi sự đô hộ của thực dân Pháp; thực hiện thành công nhiệm vụ tiễu phỉ, xây dựng cuộc sống mới, xã hội mới, mang lại ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân.