BXĐT - Cuối năm 1946, sau khi có thêm viện binh, thực dân Pháp bội ước, tấn công Hải Phòng, Lạng Sơn, Hà Nội. Đêm 19/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
    Cùng với quân và dân cả nước, phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp ở Bát Xát phát triển mạnh mẽ ở các xã Phìn Ngan, Tả Ngảo, Bản Vược, Trịnh Tường, Mường Hum…
 
    Đầu năm 1950 khi Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra chỉ thị mở Chiến dịch Lê Hồng Phong I, Ban cán sự Đảng Bát Xát đã lãnh đạo đơn vị bộ đội địa phương và dân quân du kích đánh Đồn Bát Xát và Đồn Trịnh Tường. Ngày 20/02/1950, Đội du kích huyện Bát Xát gồm 7 người, do đồng chí Hồ Vàng Páo chỉ huy với 3 khẩu súng, tiến hành đánh nghi binh và gọi hàng số binh lính của đồn Bát Xát. Do trước đó ta đã kiên trì, bí mật tiến hành công tác địch vận nên khi gọi hàng số lính trong đồn Bát Xát đã nhanh chóng ra hàng, giao lại 41 khẩu súng, trong đó có cả súng trung liên. Cùng thời gian trên, tổ công tác của đồng chí Mạnh Hùng đã áp sát đồn dõng Trịnh Tường dùng địch vận gọi hàng được tên đồn trưởng cùng toàn bộ số lính dõng trong đồn, thu 10 khẩu súng trường. 
    Sau chiến dịch Lê Hồng Phong I, Trung ương Đảng và Chính phủ mở nhiều chiến dịch từng bước kiểm soát và giải phóng thị xã Lào Cai. Trung đoàn 165 bộ đội chủ lực của ta tiến quân vào Bát Xát, tại đây dân quân và Nhân dân thôn Cán Tỷ, San Lùng cùng hợp lực tiến đánh Đồn Pháp tại Mường Hum, ta nổ súng, gọi hàng, hàng trăm lính dõng, lính bảo an lo sợ đã nộp vũ khí, ra hàng. Ngày 04/11/1950 Bát Xát được giải phóng. 
 

    Để cứu vãn tình thế, Pháp gây phỉ ở hầu hết địa bàn các tỉnh miền núi phía Bắc. Ở Bát Xát chúng tập hợp lực lượng tập kích các xã khu vực Nhạc Sơn, Mường Hum, Bản Xèo, Mường Vi, Sàng Ma Sáo, Y Tý…có thời điểm địch ở Mường Hum số lượng lên tới 300 tên.  
    Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Ban Cán sự Đảng huyện Bát Xát, Nhân dân các dân tộc trong huyện vừa cải cách dân chủ, đẩy mạnh sản xuất, khôi phục kinh tế vừa vận động quần chúng đấu tranh tiễu phỉ. Trong 5 năm ( 1950-1955) ta đã tổ chức nhiều đợt truy quét, gọi hàng phỉ số lượng ban đầu từ 1.200 tên, đến tháng 4/1955 trên địa bàn huyện Bát Xát chỉ còn 29 tên ngoan cố, hoạt động lén lút, lẩn trốn ở trên rừng và tiếp tục bị truy bắt trong các năm về sau. Đến năm 1970 tên phỉ cuối cùng đã ra hàng. 
 
    Ghi nhận những  thành tích đạt được trong cuộc kháng chiến chống Pháp và tiễu phỉ, năm 1998 Nhân dân và Lực lượng vũ trang Nhân dân huyện Bát Xát được Đảng Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân.