Trong công tác phòng chống thiên tai(PCTT) thì lực lượng xung kích PCTT có vai trò rất quan trọng, là lực lượng nòng cốt trong PCTT. Năm 2020, xã Trịnh Tường huyện Bát Xát là một trong 6 địa phương trong cả nước được thực hiện triển khai thí điểm mô hình "Xã đảm bảo đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu quy định về PCTT tại chỗ trong xây dựng NTM. Đến nay mô hình đã phát huy hiệu quả, góp phần không nhỏ vào phát triển kinh tế ở địa phương. 

Đội Xung kích xã Trịnh Tường kiểm tra những điểm xung yếu

Những năm qua trên địa bàn huyện Bát Xát, trong đó có xã Trịnh Tường thường xuyên sảy ra những hiện tượng thiên tai như mưa lớn, sạt lở đất.... Trước đây, khi chưa có đội xung kích, thì việc huy động lực lượng bị lúng túng, thiếu kỹ năng ứng phó khi có lũ quét sảy ra nên hiệu quả thấp. Giờ đây, khi có đội xung kích chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản, thì công tác ứng phó với thiên tai, thời tiết bất thường được nâng lên rõ rệt. Để có đội đội xung kích PCTT ở xã Trịnh Tường như ngày hôm nay đó là nhờ vào dự án xây dựng mô hình thí điểm “xã đảm bảo đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu quy định về PCTT tại chỗ trong xây dựng NTM”.

Theo dự án, các xã được lựa chọn đại diện cho từng khu vực có các loại hình thiên tai phổ biến đặc trưng. Xã Trịnh tường huyện Bát Xát là địa phương đại diện cho khu vực miền Bắc được lựa chọn thí điểm triển khai xây dựng dự án, trong đó lực lượng Dân quân tự vệ làm nòng cốt. Những hoạt động như: Rà soát những điểm xung yếu có nguy cơ tiềm ẩn của lũ quét sạt lở đất, di dời tài sản, người dân; cảnh báo khi có dấu hiệu bất thường là công việc thường xuyên của đội xung kích PCTT xã. Trước những đợt mưa lớn đội xung kích sẽ nhắc nhở tuyên truyền hướng dẫn người dân về cách ứng phó và phòng ngừa nên thiệt hại về người và tài sản trên địa bàn xã đã giảm đáng kể trong hai năm qua 

Trong năm 2020, BCĐ Trung ương về PCTT, Văn phòng điều phối NTM Trung ương, Quỹ cộng đồng PCTT phối hợp với Ban chỉ huy PCTTvà TKCN tỉnh Lào Cai tổ chức tập huấn nâng cao năng lực PCTT cho trên 200 học viên gồm: Đội xung kích PCTT xã Trịnh Tường và đại diện lãnh đạo, tổ trưởng đội xung kích PCTT 21 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Bát Xát. Ban chủ nhiệm dự án đã giúp địa phương xây dựng đội PCTT theo mô hình chuẩn theo quy định, tổ chức nhiều đợt tập huấn nâng cao nhận thức; đào tạo năng lực, kỹ năng cứu hộ, cứu nạn cho các thành viên trong đội xung kích, từ đó phát huy hiệu quả trong PCTT trên địa bàn. Các lớp tập huấn được xây dựng khoa học, bài bản với sự tham gia đóng góp cơ quan chức năng chuyên môn; Trong đó phải kể đến vai trò của BCĐ Trung ương về PCTT và sự tham gia đóng góp của địa phương. Trong các buổi tập huấn, Ban chủ nhiệm dự án chú trọng trong việc thực hành, kiểm tra thực địa tại các khu vực xung yếu, chỉ ra các mối nguy hiểm về thiên tai trên địa bàn. Bên cạnh đó hướng dẫn cách dựng lều bạt phục vụ công tác ứng phó khi có thiên tai xảy ra; Quỹ PCTT đã hỗ trợ nhiều thiết bị như kẹp chống cảnh báo thiên tai, máy phát điện, máy cưa, áo phao, áo mưa, mũ bảo hộ, loa cầm tay, dây thừng... hoàn thiện các nội dung theo Tiêu chí 3.2 đảm bảo đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu dân sinh và theo quy định về PCTT tại chỗ trong Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM. Kết quả, qua các buổi tập huấn lực lượng xung kích PCTT xã đã được trang bị nhiều kiến thức bổ ích, nhận biết được các dấu hiệu thiên tai, kỹ năng ứng phó với thiên tai, biết cách sơ cứu và hỗ trợ cứu hộ, cứu nạn khi có tình huống thiên tai xảy ra.

Thực hành  tập huấn cứu hộ, cứu nạn trong phòng chống thiên tai

Việc xây dựng thành công mô hình điểm sẽ là cơ sở để Trung ương chính thức ban hành những văn bản Pháp quy để triển khai rộng khắp ở các địa phương trong cả nước. Mục tiêu đặt ra là thôn nào, xã nào cũng phải tổ chức duy trì hoạt động của lực lượng xung kích PCTT góp phần giảm thiểu hậu quả do thiên tai gây ra trong thời gian tới. Thiên tai ngày càng cực đoan và khó lường, cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương đều đã rất nỗ lực cố gắng ứng phó và trên thực tế đã có nhiều biện pháp sáng tạo để phòng tránh, nhưng sự tồn tại của thiên tai vẫn vô cùng khốc liệt; thiệt hại do thiên tai gây ra làm ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển của đất nước của địa phương và đời sống của người dân. Dự án xây dựng mô hình thí điểm “Xã đảm bảo đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu quy định  PCTT tại chỗ trong xây dựng NTM” tại xã Trịnh Tường nói riêng và cả nước nói chung đã góp phần quan trọng để các địa phương xây dựng và hoàn thiện lực lượng xung kích PCTT góp phần xây dựng cộng đồng an toàn trước thiên tai.